De winst van de rechts-populistische Zweden Democraten bij de verkiezingen van zondag is onmogelijk een verrassing te noemen. Het is overal in Europa steeds hetzelfde recept: waar politici problemen rond immigratie en integratie negeren of afdoen als xenofobie of racisme, groeit populistisch rechts als kool. Waar niet geluisterd wordt naar burgers wordt afgerekend met onbehoorlijk bestuur.
’Migrantenwijken in Stockholm, Göteborg en Malmö zijn gewelddadige parallelle samenlevingen in Zweden, die onze democratie bedreigen.’ De Zweedse politiebaas Anders Thornberg koos eind 2020 een invloedrijk internationaal podium – de Financial Times – voor deze wanhoopskreet. Een teken dat er thuis niet meer naar hem geluisterd werd.
Bij negen van de tien schietpartijen zijn eerste of tweede generatie migranten betrokken. Het is al jaren oorlog in de buitenwijken van de grote steden. Ook de migranten die er wonen klagen over wetteloosheid en geweld. Maar het is de linkse regering in Stockholm al elf jaar beneden haar stand om het ruimhartige asielbeleid van Zweden ter discussie te stellen.
Harder optreden
In aanloop naar de vorige verkiezingen in 2018 is Nieuwsuur-verslaggeefster Saskia Dekkers in Göteborg. We horen een kandidaat van de Zweden Democraten voor racist en fascist worden uitgemaakt. Hij is zelf een zoon van een immigrant en is opgegroeid in een van de gewelddadige buitenwijken van de stad. Hij pleit voor harder optreden tegen de bendes en een strenger integratiebeleid. Dat zijn zelfs dan nog politiek-incorrecte standpunten. Maar het electoraat is de onveiligheid en het zwijgen zat. De aanhang van de Zweden Democraten bleef groeien.
Blijkbaar bestond het idee bij de linkse regering in Stockholm dat zij de verkiezingen niet kón verliezen, want lang bleef ze het bendegeweld negeren. En als links er wel over sprak, dan alleen vanuit de klassieke slachtoffer-doctrine waarin racisme en discriminatie de oorzaak van alle problemen zijn. Zo worden al jaren de bendes gespaard en hun misdaden opgehangen aan achterstelling en discriminatie door de autochtone Zweden.
Verdraagzaamheid
Er gaat ook veel goed in Europa bij het opnemen van grote aantallen immigranten. Dat is te danken aan de welwillendheid en verdraagzaamheid bij zowel de autochtone bevolking als migranten. Dat laat onverlet dat er grenzen zitten aan de opnamecapaciteit van een samenleving en dat het uitmaakt of nieuwkomers de democratie, de rechtsstaat en de culturele waarden in het land van aankomst onderschrijven. Dat is geen vanzelfsprekendheid.
Het verwaarlozen van deze werkelijkheid – met cultuurrelativisme of een taboe op immigratiekritiek – zet de deur open voor een parallelle samenleving met eigen regels en ’wetten’, ontsporing en criminaliteit. De Zweedse probleemwijken worden voor soms wel 95 procent bewoond door immigranten. Zij hebben niets met het land waar ze wonen. Velen vinden hun draai nooit. Het enige dat hen bindt met Zweden is de uitkering die de sociale zekerheid elke maand op hun rekening stort. Het zijn werelden apart van de rest.
Dedain
In zijn essay ’De vrijheid van de grens’ (2016) hekelt auteur Paul Scheffer het dedain voor de beperkingen die grootschalige immigratie met zich meebrengt. Hij schrijft: ’Veel hedendaagse wereldburgers hebben geen weet van Rosengard in Malmö, van Vénissieux in Lyon, van Lozells in Birmingham en van Slotervaart in Amsterdam. Ik ken genoeg mensen die zichzelf als verlicht zien, maar zelden de binnenstad verlaten en geen enkele betrokkenheid voelen bij het wel en wee van de buitenwijken. Daarom dat tolerantie en onverschilligheid zo goed samengaan.’
Scheffer heeft gelijk. En de gevolgen zijn desastreus. Nederland worstelt al meer dan twintig jaar met ontspoorde gemeenschappen in de buitenwijken. In Amsterdam hebben tolerantie en onverschilligheid de Mocro-maffia voortgebracht. Een nieuwe generatie criminelen traint zich als Rolex-dief of drugskoerier. Scholieren in Amsterdam-Zuidoost worden bij bosjes afgeperst en met de dood bedreigd. Ouders zijn ten einde raad en smeken de gemeente om harder op te treden. Maar GroenLinks in het college en in de raad verzet zich met hand en tand tegen preventief fouilleren, omdat dat ’de buurt zou stigmatiseren’.
Dit is de perverse politiek van de morele ijdelheid. Politici, bestuurders en commentatoren die het etaleren van morele superioriteit boven het oplossen en voorkomen van problemen stellen. Pronken met een ruimhartig asielbeleid, verontwaardiging over de ongelijkheid in de wereld en woede richting iedereen die durft af te dingen op het open grenzen evangelie.
Asielcrisis
Ik zag zondag staatssecretaris voor asielzaken Eric van der Burg in Buitenhof. Hij gaf toe dat de meeste immigranten Europa binnenkomen via Italië. Zij vragen daar geen asiel aan, maar reizen voor een verblijfstatus door naar Nederland. Italië onttrekt zich hierbij aan Europese afspraken en Nederland zit met een asielcrisis.
Als het na Denemarken en Groot-Brittannië ook moeilijker wordt om naar Zweden door te reizen, zullen de aantallen migranten die afslaan richting Nederland groter worden dan ze nu al zijn. De opnamecapaciteit van een samenleving verander je niet met meer opvangcentra.
In navolging van de Zweden zullen de Italianen 25 september, na een periode van open grenzen, volgens de peilingen weer rechts afslaan. En dat is waar de Nederlandse regering indirect ook om vraagt. Want als het politieke midden weigert de grenzen onder controle te brengen zullen burgers andere politici kiezen die dat wel voor ze doen.
Deze column verscheen op 14 september 2022 in De Telegraaf
Reactie plaatsen
Reacties