Zoals het voor de landelijke politiek jarenlang een optie was om in Groningen burgers en aardbevingen te negeren, zo gokt het kabinet erop dat het vastgelopen asielbeleid nog wel vier jaar mee kan. Dat is een grove misvatting. In de provincies dreigen burgers het recht in eigen hand te nemen.
Omroep Brabant ging gisteren maar weer eens kijken in de dorpen Maarheeze en Budel. Daar krijgen inwoners en winkeliers sinds jaar en dag bezoek van asielzoekers zonder kans op een legaal verblijf. Het zijn jongeren uit Marokko, Tunesië en Algerije, die bivakkeren in het azc in de buurt. Om de tijd te doden, misdragen zij zich tegenover dorpelingen en middenstanders: fietsen stelen, winkeldiefstal, scheldpartijen, intimidatie.
Uit angst en ergernis over het gedrag van deze groepen doen de inwoners van Maarheeze inmiddels hun boodschappen elders. Ten koste van de eigen middenstand. Volgens de winkeliersvereniging gaat het dorp in rap tempo ’naar de klote’. De politie wordt door zowel het Noord-Afrikaanse geboefte als de Brabanders niet herkend als sterke arm van een consequente overheid.
Hoge prijs
Het gedrag van de kansloze asielzoekers is ook in andere dorpen buiten de Randstad al jaren een probleem. De overheid krijgt het niet voor elkaar om ze het land uit te zetten en de komst van nieuwe groepen te blokkeren. Burgers in de omgeving van asielzoekerscentra betalen daarvoor een hoge prijs.
De incompetentie bij de overheid weten de overlastgevende asielzoekers feilloos uit te buiten. Ze belanden vanwege hun gedrag niet alleen zelden in de gevangenis, zij weten ook heel goed hoe ze uitzetting uit Nederland kunnen voorkomen.
Zo blijkt uit gegevens van de Dienst Terugkeer en Vertrek dat er vorig jaar 1360 terugkeervluchten zijn geannuleerd, omdat afgewezen asielzoekers zich weigerden te laten testen op corona. Het is niet voor te stellen dat een staatssecretaris 1360 keer mensen zonder recht op asiel heeft proberen uit te zetten en al die keren is uitgelachen met het weigeren van een coronatest. Toch is het zo gegaan.
Kwaad bloed
Een incompetente overheid zet kwaad bloed bij burgers. Wie Ter Apel, Budel en Maarheeze opzoekt in de Atlas van Afgehaakt Nederland, vindt ze in de regio’s waar bovengemiddeld veel mensen het vertrouwen in de overheid verloren hebben. Het gemoed van afgehaakte burgers schommelt gevaarlijk tussen apathie en woede. Volgens de winkeliersvereniging van Maarheeze is het wachten op het moment dat mensen het recht in eigen hand gaan nemen.
De groep overlastgevers is een relatief kleine categorie asielzoekers. De grote groep sluit keurig aan in de rij wachtend op opvang, de asielprocedure, eventueel een verblijfstatus en daarna een huis. En hier belanden we in de puinhoop die staatssecretaris Eric van der Burg aantrof toen hij het asielbeleid overnam van zijn voorganger Ankie Broekers-Knol.
Van der Burg heeft deze week in een brief aan de Tweede Kamer opnieuw zijn excuses gemaakt voor de onrechtmatige dwang die zijn voorganger op gemeenten uitoefende om de grote toestroom asielzoekers op te vangen. Hotels, vakantieparken en lege kantoren waren al maximaal benut en Broekers-Knol liep bij de lagere overheden aan tegen een muur van onmacht en verzet.
Desondanks doet Van der Burg voor dit jaar opnieuw een beroep op gemeenten om over de brug te komen met 42.000 opvangplekken. Dat zijn er ook nog 10.000 meer dan vorig jaar.
Dweilen zinloos
Hoe genereus je als land ook wilt zijn, als je de opvang, de huizen en de ruimte niet hebt, zul je de instroom van nieuwkomers moeten begrenzen. Naast een Europese aanpak is een nationaal quotum onvermijdbaar. Met de kraan open is dweilen volstrekt zinloos.
Elke staatssecretaris, elke premier, elke regering die dat weigert te organiseren, weigert de regie en is verantwoordelijk voor de chaos van een ernstig overbelaste opvang en is schuldig aan de wanhoop en woede onder burgers.
Het is helemaal de vraag of de nieuwe staatssecretaris de daadkracht bezit die de oude zo pijnlijk ontbeerde. De eerste tekenen zijn weinig hoopvol. Er wordt weer gepraat met instanties en geluisterd naar problemen die al jaren bekend zijn. Van der Burg heeft de keuze: wordt het opnieuw vier jaar voor spek en bonen doen alsof, of gaat hij de asielinstroom begrenzen?
Deze column verscheen op 16 febrauri 2022 in De Telegraaf
Reactie plaatsen
Reacties