PvdA/GL-fractieleider Frans Timmermans blijft het herhalen: ’Dilan Yesilgöz heeft de grote winst van de PVV op haar geweten, omdat zij de deur naar de PVV heeft opengezet.’ Het is een van de hardnekkige mythes die de gezamenlijke linkse oppositie zorgvuldig in stand houdt. Samen met de hulptroepen bij de progressieve pers wordt er alles aan gedaan om het beeld intact te houden, dat Nederland met de nieuwe coalitie een gevaarlijke en onfatsoenlijke weg inslaat. VVD en NSC worden bij elke gelegenheid aansprakelijk gehouden en de verdachtmakingen kennen geen grenzen.
Voor een mediaoptreden nemen Timmermans en zijn voorlichter de gekozen strategie nog even door. Gezeten aan een tafeltje in de kantine van een talkshow wordt de tactiek punt voor punt besproken. Het verwijt aan Yesilgöz is zowel in het draaiboek van Timmermans als dat van D66-fractievoorzitter Rob Jetten een vast onderdeel geworden. Dat de heren kletskoek verkopen gaat inmiddels aan iedereen voorbij en dat is precies de bedoeling en het effect van de voortdurende herhaling.
Om de impact van de ’handreiking’ van Yesilgöz op de groei van de PVV te meten moeten we kijken naar de opiniepeilingen in aanloop naar de verkiezingen van 22 november. Het gemiddelde van alle peilingen is te vinden op de website peilingwijzer.nl van de Leidse politicoloog Tom Louwerse.
Op 11 juni vorig jaar zei Yesilgöz in een NOS-debat op Radio 1 dat zij geen kiezers en dus geen partijen op voorhand uitsluit. Een dag vóór die uitzending stond de PVV op 13 zetels in de peilingen. Het nieuwe opvallende standpunt van de VVD (dat een kabinet met de PVV dus in principe tot de mogelijkheden behoort) leidde in de peilingen in de weken die volgden niet tot meer zetels voor de PVV.
Wedstrijd
In een gesprek met de gezamenlijke pers op 18 augustus herhaalde Yesilgöz de nieuwe koers van de VVD. Ook daarna voor de PVV geen grote toename van het aantal virtuele zetels. Op 2 oktober worden er 16 zetels voor Geert Wilders gepeild. De open deur van de VVD ten spijt duidt niets erop, dat de PVV vleugels krijgt en onderweg is de grootste partij van het land te worden. Dat is dan veel meer een wedstrijd tussen NSC (26 zetels), VVD (26 zetels) en PvdA/GL (25 zetels).
De groeispurt van de PVV begint pas na 7 oktober, de dag van de terreuraanval van Hamas op Israël. Het is het startschot voor een wereldwijde polarisatie tussen pro-Palestina- en pro-Israël-standpunten. De oorlog zal ook ons land ten diepste verdelen. Wilders en zijn PVV kiezen onvoorwaardelijk de kant van Israël.
Vaker afstand nemen
Parallel aan – maar losstaand van – de oorlog tussen Israël en Hamas begint Yesilgöz steeds vaker afstand te nemen van de PVV. Op 3 november zegt de VVD-leider in een debat op Radio 1: „Als ik kijk naar Wilders en zijn programma dan is het lang zoeken naar overeenkomsten. Ik heb er helemaal niets mee.” De dag voor dit debat staat de PVV nog op 16 zetels in de peilingen. Veertien dagen na het Radio 1-debat zijn het er al 22 en gaat het hard.
In het tv-debat op 21 november neemt Yesilgöz nog meer afstand van de PVV. Zij stelt zelfs dat haar partij niet in een kabinet gaat zitten waarin de PVV de grootste is en dus de premier levert. Op de dag van de verkiezingen dichten de opiniepeilers Wilders opeens 35 zetels toe. Het worden er uiteindelijk 37 bij de verkiezingen.
Conclusie: als de VVD al heeft bijgedragen aan het verkiezingssucces van de PVV, dan is het niet door Wilders als coalitiepartner voor mogelijk te houden, maar juist door afstand van hem te nemen. Pas toen Wilders uit het zicht van een nieuw kabinet dreigde te verdwijnen, hebben kiezers massaal op de PVV gestemd, om regeringsdeelname af te dwingen.
Dat is wat er gebeurd is. Maar hiermee hebben Timmermans en Jetten geen verhaal over Yesilgöz. Het ontbreekt links in algemene zin aan een verhaal. En dus draait de oppositie op verdachtmakingen en wordt er angst gezaaid voor de coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB.
Zonder concreet te worden, waarschuwde Timmermans dat deze combinatie slecht nieuws is voor lhbti-mensen, zomaar. Recent onderzoek toont een groeiende onverdraagzaamheid voor homo’s en lesbiennes in Amsterdam. De slachtoffers van het anti-homogeweld en de toenemende onverdraagzaamheid in Amsterdam zijn duidelijk over de oorzaak en de daders. Het zijn in overgrote meerderheid jongeren met een islamitische achtergrond. Dat heeft te maken met de doorgaans negatieve opvattingen over homoseksualiteit in hun cultuur.
Wraak
Maar omdat die waarheid het gemeentebestuur ideologisch slecht uitkomt, wijzen burgemeester Femke Halsema en wethouder Marjolein Moorman deze week met hun vinger naar het aankomende rechtse kabinet. Ze spreken over een ’ultra-conservatieve wind’ die over de samenleving waait, nog voor het kabinet begonnen is. Het is een diep cynische houding van linkse bestuurders en politici die beter weten, maar wraak willen voor de verloren verkiezingen.
De sterke focus op personen, het aanhoudend bestempelen van deze coalitie als extreem- of radicaal-rechts en de claim het patent op fatsoen te bezitten, verraden de wanhoop en de inhoudelijke leegte op links.
Deze column verscheen op 6 juni 2024 in De Telegraaf
Reactie plaatsen
Reacties